วนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน (Tham Luang – Khun Nam Nang Non)
เป็นวนอุทยานในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าดอยนางนอน ตั้งอยู่ในตำบลโป่งผา อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย
มีเนื้อที่ 5,000 ไร่ จัดตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2529 มีลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาขนาดใหญ่หลายลูกติดต่อกัน มีความสูงโดยเฉลี่ย 779 เมตร และลาดชันมาทางทิศตะวันออก และเป็นถ้ำที่ยาวเป็นอันดับ 4 ของประเทศไทย
อาณาเขตติดต่อมีดังนี้
– ทิศเหนือ ติดกับดอยจ้องและห้วยน้ำจอง
– ทิศใต้ ติดกับดอยผู้เฒ่าและลำห้วยน้ำค้าง
– ทิศตะวันออก ติดกับบริเวณพื้นที่ราบที่อยู่ข้างๆภูเขาทั้งหมด
– ทิศตะวันตก ติดกับภูเขาลูกใหญ่ซึ่งทอดมาจากชายแดนพม่า
ภายในวนอุทยานเป็นป่าเบญจพรรณค่อนข้างสมบูรณ์ และมีพื้นที่สำหรับนักท่องเที่ยวอยู่ 2 แห่ง คือ ถ้ำหลวง และขุนน้ำนางนอน ซึ่งเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางเมื่อเหตุการณ์นักฟุตบอลทีมหมูป่าอะคาเดมี่ จำนวน 12 คน และโค้ชอีก 1 คน ได้สูญหายไปในวนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน ต.โป่งผา อ.แม่สาย จ.เชียงราย
ถ้ำหลวง
ตั้งอยู่บ้านน้ำจำ ตำบลโป่งผา อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย เป็นถ้ำหินปูนกึ่งแห้งขนาดใหญ่ มีความยาวรวมทั้งสิ้น 10,316 เมตร ถือเป็นถ้ำที่มีความยาวมากที่สุดเป็นอันดับ 4 ของประเทศไทย ปากถ้ำเป็นโถงกว้าง ภายในเต็มไปด้วยเกล็ดหินสะท้อนแสง หินงอก หินย้อย ธารน้ำ ถ้ำลอด และถ้ำแขนง แนวโถงถ้ำมีเส้นทางคดเคี้ยว บางช่วงเข้าถึงง่าย บางช่วงมีเพดานต่ำ
นอกจากนี้ ยังมีหลักฐานที่แสดงถึงวิวัฒนาการของถ้ำจำนวนมาก เช่น รอยการไหลของน้ำเป็นริ้วคลื่น (Ripple Mark) ระดับพื้นถ้ำเก่า หินถล่มขนาดใหญ่และเล็กจำนวนมาก รอยแตกแบบมีแรงดึง (Tension Crack) รอยระดับน้ำ หลุมยุบ โพรงเพดานถ้ำ และรอยแตกของผนัง
ปกติถ้ำหลวงจะเปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมได้เฉพาะช่วงหน้าแล้ง (เดือนพฤศจิกายน-เมษายน) และปิดในช่วงหน้าฝน เนื่องจากมักจะมีน้ำหลาก แต่หลังจากช่วยเหลือนักฟุตบอลและโค้ชทีมหมูป่าอะคาเดมี่ออกมาได้ ทางวนอุทยานได้ทำการปิดถ้ำชั่วคราวเพื่อความปลอดภัย และเพื่อฟื้นฟู-พัฒนา เป็นแหล่งท่องเที่ยวในอนาคตต่อไป
ขุนน้ำนางนอน
